Cudze chwalicie ...
Zapraszamy do Gminy £uków
„Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie” – tak w XIX w. pisa³ polski bajkopisarz Stanis³aw Jachowicz. Prawda ta do dnia dzisiejszego nie straci³a na swojej aktualno¶ci. Zachwycamy siê tym, co jest daleko od nas, czêsto nie zauwa¿aj±c tego, co jest na przys³owiowe wyci±gniêcie rêki. Zapraszamy do ciekawych pod wzglêdem turystycznym, przyrodniczym, geologicznym i historycznym miejsc w gminie £uków. ¯eby je zobaczyæ, najlepiej wybraæ siê rowerem Szlakiem Ziemi £ukowskiej*, zbaczaj±c co pewien czas do tych atrakcji, które umiejscowione s± poza tras± Szlaku.
fot. Urz±d Gminy £uków
Odpocznij w lesie
Miejscem doskona³ym zarówno do odpoczynku, jak i nauki jest las. Lasów w gminie £uków nie brakuje, stanowi± one a¿ 33 % jej powierzchni. Najbardziej znanym jest Jata. To rezerwat przyrody utworzony w 1933 r., w celu ochrony jod³y wystêpuj±cej tu w jej najdalszym pó³nocnym zasiêgu. W tym jednym z najstarszych, po Bia³owieskim Parku Narodowym, obszarów chronionych w Polsce, wystêpuje bogactwo gatunków flory i fauny. Poza jod³± zobaczymy tu okaza³e dêby, ¶wierki, sosny, jesiony, olchy, graby oraz wiele innych gatunków drzew i ro¶lin. ¯eby zobaczyæ którego¶ z przedstawicieli fauny, musimy mieæ ju¿ wiêcej szczê¶cia. A je¶li ono nam dopisze to mamy szansê wypatrzeæ p³ochliw± sarnê, potê¿nego jelenia, ociê¿a³ego ³osia, czy przebieg³ego lisa. Do spotkañ, których trzeba unikaæ nale¿± te z watahami dzików, czy samotnym wilkiem. Ws³uchuj±c siê za¶ w odg³osy lasu mo¿e siê okazaæ, ¿e pochodz± one od którego¶ z licznych gatunków ptaków gniazduj±cych w Jacie np. sów, dziêcio³ów, dudków, czy orlików krzykliwych.
Jata jest te¿ doskona³ym miejscem do realizacji sportowych pasji. Jest tu bowiem wyznaczona trasa rowerowa licz±ca ponad 17 km, a i uprawiaj±cy nordic – walking tak¿e mog± przej¶æ wiele kilometrów ciesz±c siê le¶nym powietrzem i koj±c± wzrok zieleni±.
Bêd±c w Jacie nale¿y jednak pamiêtaæ o tym, ¿e w rezerwacie mo¿na poruszaæ siê tylko po wyznaczonych traktach.
fot. Urz±d Gminy £uków
fot. W. Wysokiñska
fot. R. Korlaga
fot. R. Korlaga
fot. R. Korlaga
fot. R. Korlaga
Na terenie gminy £uków znajduj± siê te¿ dwa rezerwaty przyrody o mniejszym znaczeniu ni¿ Jata. Jeden z nich – Topór o powierzchni 57 ha zosta³ ustanowiony tak¿e celem ochrony jod³y. Drugi – Las Wagramski ma na celu ochronê rzadkiej ro¶liny - wawrzynka g³ówkowego. Jego powierzchnia wynosi 5,37 ha.
Jod³y szumi± o bohaterach
W bogactwo przyrodnicze Jaty wpisuje siê dziedzictwo historyczne ziemi ³ukowskiej. Tu bowiem mia³y miejsce wa¿ne wydarzenia rozgrywaj±ce siê w okresie powstañ narodowych i II wojny ¶wiatowej. O bohaterach tamtych czasów przypominaj± pomniki. Najstarszy z nich, zosta³ zbudowany w 1928 r. z inicjatywy ³ukowskich le¶ników, ku pamiêci jednego z przywódców powstania styczniowego – ks. Stanis³awa Brzóski ukrywaj±cego siê tu wraz ze swoim adiutantem Franciszkiem Wilczyñskim.
fot. P. Prze¼dziak
Pomnikiem, który niew±tpliwie trzeba zobaczyæ bêd±c w Jacie, jest pomnik upamiêtniaj±cy stacjonuj±cych tu w 1944 r. ¿o³nierzy I batalionu pu³ku piechoty Armii Krajowej dowodzonych przez kpt. Wac³awa Rejmaka ps. „Ostojê”.
fot. P. Prze¼dziak
Z histori± za¶ obozu partyzanckiego AK w Jacie mo¿na zapoznaæ siê udaj±c siê do Klimek w miejsce, w którym powstaje jego rekonstrukcja oraz ¶cie¿ka edukacyjna.
fot. P. Prze¼dziak
Warto wybraæ siê równie¿ poza Jatê, ¿eby zobaczyæ upamiêtnienie przy drodze krajowej Nr 63 jednego z bardziej tragicznych wydarzeñ w historii ziemi ³ukowskiej – bitwy pod Grêzówk±, która rozegra³a siê 20 lipca 1944 r. – na trzy dni przed wyzwoleniem £ukowa.
fot. P. Prze¼dziak
Geologiczne skarby gminy
Nie wszyscy wiedz±, ¿e prawdziwym skarbem gminy £uków s± amonity. Ukryte w ziemi skamienia³e muszle miêczaków morskich sprzed 166 mln lat (!) z pogranicza jury ¶rodkowej i górnej, najliczniej wystêpuj± w miejscowo¶ci Go³aszyn i dlatego tu na obszarze 8 ha zosta³ w 1980 r. ustanowiony rezerwat pod nazw± „Kra Jurajska”. Struktur±, ciekawymi kszta³tami i niespotykanymi barwami zachwycaj± ka¿dego kto mia³ okazjê je zobaczyæ.
fot. W. Wysokiñska
fot. W. Wysokiñska
fot. P. Prze¼dziak
fot. P. Prze¼dziak
fot. P. Prze¼dziak
fot. P. Prze¼dziak
fot. P. Prze¼dziak
fot. P. Prze¼dziak
fot. P. Prze¼dziak
A mo¿na je zobaczyæ w miejscowo¶ci Klimki. Zosta³ tam bowiem utworzony „AMONIT – le¶ny zespó³ rekreacyjno – edukacyjny”, w ramach którego funkcjonuj±: sala wystawiennicza o charakterze przyrodniczo - geologicznym oraz kompleks AMONIT ze szlakami turystycznymi i edukacyjnymi oraz placem zabaw.
Zespó³ AMONIT
Zespó³ AMONIT
Zespó³ AMONIT
Ciekawostki geologiczne w postaci g³azów narzutowych i tablic informacyjnych dotycz±cych prezentowanych okazów dostêpne s± tak¿e w lapidariach, które zosta³y utworzone w o¶miu miejscowo¶ciach gminy – Biardach, Dmininie, Krynce, Strzy¿ewie, Sulejach, Szczyg³ach Górnych, Ry¿kach i Zalesiu. Turysta uzyska w nich wiedzê na temat wieku i pochodzenia g³azów oraz cech rze¼by powierzchni ska³. Ka¿dy kto zdecyduje siê rowerem zwiedzaæ lapidaria, bêdzie mia³ mo¿liwo¶æ krótkiego odpoczynku w drodze pomiêdzy kolejnymi atrakcjami. Powsta³y one bowiem w ramach projektu pn. „Zagospodarowanie przestrzeni publicznej poprzez wybudowanie miejsc przyjaznych rowerzystom” i wyposa¿one s± m. in. w wiaty ze stolikami i ³awkami oraz stojaki na rowery.
Lapidarium Biardy
Lapidarium Dminin
Lapidarium Krynka
Lapidarium Strzy¿ew
Lapidarium Suleje
Lapidarium Szczyg³y Górne
Lapidarium Ry¿ki
Lapidarium Zalesie
Ciekaw± propozycj± dla lubi±cych aktywny wypoczynek jest zabawa w geocaching, który zosta³ opracowany tak¿e na terenie gminy £uków. Geoart, czyli „szlak” keszy w gminie £uków nosi nazwê „W krainie amonita” i uk³ada siê na mapie dok³adnie w kszta³t amonita.
Decyduj±c siê na podró¿ po terenie gminy £uków mamy szansê poznaæ nie tylko atrakcyjne i inspiruj±ce miejsca, ale tak¿e odkryæ ¶lady historii, czêsto odleg³ej i tajemniczej wzbogacaj±c tym samym swoj± wiedzê i kszta³tuj±c wra¿liwo¶æ na piêkno przyrody i wszelkie przejawy kultury materialnej i duchowej. Zapraszamy ca³e rodziny na wycieczkê po gminie £uków.
GMINA £UKÓW – ziemia przyrodniczych osobliwo¶ci
folder promocyjny (PDF)
kliknij
Film "Tajemnice Rezerwatu Jata" autorstwa "Wysokiñski Media Robert Piotr Wysokiñski"
(¼ród³o: www.youtube.com zgodnie z porozumieniem z autorem materia³u z dnia 15.02.2011 r.)
"Tajemnice Rezerwatu Jata" - katalog poplenerowej wystawy fotografii - dokument PDF 3,5 MB
(Zdjêcia zamieszczone w katalogu s± w³asno¶ci± autorów. Ich publikowanie, kopiowanie, przetwarzanie
oraz wykorzystywanie bez wiedzy i zgody autorów jest zabronione.)
Powy¿szy katalog zaprezentowano na poplenerowej wystawy fotografii wykonanych podczas pleneru fotograficznego "Tajemnice Rezerwatu Jata"
Album fotograficzny pt. "Rezerwat Przyrody Jata – Per³a Ziemi £ukowskiej" - dokument PDF 8,8 MB